Cemre, ilkbaharın müjdecisi olarak kabul edilen ve yedişer gün arayla önce havaya, sonra suya ve toprağa düştüğüne inanılan sıcaklık artışıdır. Arapça kökenli bir kelime olan “cemre”, kor halindeki ateş anlamına gelir.
CEMRELER NE ZAMAN DÜŞECEK?
Baharın müjdecisi olan cemrelerin düşüş tarihi şu şekilde;
Birinci Cemre Havaya (19-20 Şubat) düştü,
İkinci Cemre Suya (26-27 Şubat) düştü,
Üçüncü cemre (5-6 Mart) toprağa düşecek.
CEMRE DÜŞMESİ NEDİR?
Arapça kökenli bir kelime olan “cemre”‘nin sözlük anlamı kor yani ateştir. Halk arasında ise sıcaklığın artması olarak bilinir. Cemrenin ilkbahar başlamadan hemen önce 7 gün arayla havaya, suya ve toprağa sırasıyla düştüğüne inanılır. Bu düşen cemreler sayesinde hava, su ve toprak ısınır.
Halk arasında cemre düşmesiyle birlikte Hıdırellez ve nevruz kutlamaları başlamaktadır. Cemre düşmesi Türk kültüründe de önemli bir yere sahiptir. Kültür ve edebiyat alanında kendine yer bulmuştur. Osmanlı zamanında Divan şairleri cemre zamanlarında önemli kişilere övgü şiirleri yazarlardı. Bu şiirlere ‘cemreviye’ denilmektedir.
CEMRE HAKKINDA
Anadolu’da yaygın olarak kullanılan geleneksel halk takviminde yıl, ”kasım günleri” ve ”Hızır günleri” olarak kış ve yaz diye ikiye bölünüyor. Kasım günleri, miladi takvime göre 8 Kasım’da başlıyor ve 179 gün sonra 5 Mayıs’ta sona eriyor. Kasım günleri, 4 yılda bir şubat ayı 29 çektiği zaman 180 gün oluyor. Hızır günleri ise 6 Mayıs’ta başlıyor ve 7 Kasım’a kadar 186 gün sürüyor. Cemrelerin düşmesi, Kasım günlerinden Hızır günlerine, başka bir ifadeyle kıştan bahara geçişin sembolleri olarak gösteriliyor.
CEMRE DÜŞMESİ NE ANLAMA GELİR?
Cemrelerin düşmesiyle birlikte havaların ısınmaya başladığı ve doğanın uyanmaya başladığına inanılır. Bu nedenle cemreler, baharın gelişinin bir sembolü olarak görülür.
Cemrelerin düşmesiyle ilgili bazı inanışlar da vardır. Örneğin, hava cemresi düştüğünde havaların ısınmaya başlayacağına, su cemresi düştüğünde denizlerin ve göllerin ısınacağına, toprak cemresi düştüğünde ise toprağın ekime hazır hale geleceğine inanılır.
Cemre, Türk kültüründe önemli bir yere sahiptir. Cemrelerin düşmesiyle birlikte baharın gelişi kutlanır ve çeşitli etkinlikler düzenlenir.
